Industrial relations and social dialogue
Συμβαδίζοντας με την εποχή: Αναδυόμενες πρακτικές και διατάξεις σχετικά με τις συλλογικές διαπραγματεύσεις
Published:
31 August 2022
Research report
Abstract
Η έκθεση αναλύει τις πρόσφατες εξελίξεις και τις αναδυόμενες πρακτικές στις διαδικασίες και τα αποτελέσματα των συλλογικών διαπραγματεύσεων, κυρίως στον ιδιωτικό τομέα. Εξετάζει τα συστήματα συλλογικών διαπραγματεύσεων σε 10 κράτη μέλη της ΕΕ και βασίζεται σε περιπτώσεις που εντοπίστηκαν μέσω συνεντεύξεων με βασικούς ενδιαφερόμενους φορείς και διαπραγματευόμενα μέρη σε εθνικό επίπεδο. Αναλύει τις επιπτώσεις της πανδημίας COVID-19 και της επακόλουθης οικονομικής και κοινωνικής κρίσης στη δυναμική των συλλογικών διαπραγματεύσεων και στις συλλογικές συμβάσεις. Η έκθεση διερευνά επίσης τις πρακτικές και τις καινοτομίες που έχουν προκύψει ως απάντηση σε διαρθρωτικούς παράγοντες όπως η τεχνολογική αλλαγή, οι πολιτικές απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές και κλιματικής ουδετερότητας και η γήρανση του εργατικού δυναμικού. Αξιολογεί κατά πόσο τα συστήματα συλλογικών διαπραγματεύσεων είναι ικανά να προσαρμόζονται στις διαρθρωτικές αλλαγές στην εργασία, την παραγωγή και την αγορά εργασίας, καθώς και τις μεσοπρόθεσμες τάσεις.
Key findings
Οι συλλογικές διαπραγματεύσεις είναι απαραίτητες για την κοινωνική οικονομία της αγοράς της ΕΕ και μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην προσαρμογή της οικονομίας στις αλλαγές. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για μακροπρόθεσμες προκλήσεις, όπως ο ψηφιακός μετασχηματισμός, η γήρανση του εργατικού δυναμικού και η κλιματική αλλαγή, όπου οι συλλογικές διαπραγματεύσεις μπορούν να συμβάλλουν εποικοδομητικά στην ανάπτυξη καινοτόμων πρακτικών και διατάξεων μέσα από τις διαπραγματεύσεις μεταξύ εργοδοτών και εκπροσώπων των εργαζομένων.
Σύμφωνα με τα ευρήματα οι καινοτομίες στις συλλογικές διαπραγματεύσεις είναι κατά κανόνα σταδιακές και περιορισμένες, και συνεπάγονται ως επί το πλείστον ότι οι διαδικασίες και τα θέματα επικαιροποιούνται εκ των υστέρων ως απάντηση στις αλλαγές. Ως εκ τούτου, οι κοινωνικοί εταίροι έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν τις συλλογικές διαπραγματεύσεις για να αναπτύξουν νέες πρακτικές.
Η ψηφιακή μετάβαση είναι ένας από τους ισχυρότερους παράγοντες αλλαγής στις συλλογικές διαπραγματεύσεις, καθώς οι ρυθμίσεις για την τηλεργασία είναι πλέον ευρύτατα διαδεδομένες και οι κανόνες σχετικά με την εφαρμογή της τεχνολογίας στον χώρο εργασίας είναι όλο και πιο κοινοί.
Η τεχνολογική αλλαγή έχει άμεσο αντίκτυπο στις απαιτήσεις σε δεξιότητες και θέσεις εργασίας και, συνεπώς, οι συλλογικές διαπραγματεύσεις εστιάζουν όλο και περισσότερο στην επανειδίκευση μέσω πολιτικών κατάρτισης. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι συλλογικές διαπραγματεύσεις διαβλέπουν εκ των προτέρων μελλοντικές αναδιοργανώσεις και μετριάζουν τον αντίκτυπο της απώλειας θέσεων εργασίας. Θεσπίζονται επίσης κανόνες για την αντιμετώπιση των ελλείψεων εργατικού δυναμικού.
Οι ισχυροί θεσμοί, οι ειδικευμένοι φορείς και οι κοινές αντιλήψεις σχετικά με τις προκλήσεις σε έναν τομέα ή μια εταιρεία έχουν ουσιαστική σημασία για τη διευκόλυνση καινοτόμων πρακτικών και διατάξεων στις συλλογικές διαπραγματεύσεις. Οι καλές προηγούμενες επιδόσεις στη συνεργασία, που αντικατοπτρίζονται στην ικανότητα σύναψης συλλογικών συμβάσεων, είναι ιδιαίτερα σημαντικές.
The report contains the following tables and graph.
- Table 1: Collective bargaining systems included in the study, grouped by predominant level
- Table 2: A typology of emerging practices and provisions linked to drivers of change in collective agreements
- Figure 1: Estimated collective bargaining coverage (%) and predominant level of agreements, EU27, 2019
- Number of pages
-
44
- Reference nº
-
EF21046
- ISBN
-
978-92-897-2270-4
- Catalogue nº
-
TJ-03-22-015-EN-N
- DOI
-
10.2806/279880
- Permalink
Cite this publication
Eurofound (2022), Moving with the times: Emerging practices and provisions in collective bargaining, Publications Office of the European Union, Luxembourg.