Παραίτηση από ευθύνη: Οι πληροφορίες αυτές διατίθενται ως υπηρεσία στο κοινό αλλά το Ευρωπαϊκό Ίδρυμα για τη Βελτίωση των Συνθηκών Διαβιώσεως και Εργασίας δεν έχει προβεί στην επιμέλεια του περιεχομένου τους ούτε στην έγκρισή τους. Την ευθύνη για το περιεχόμενό τους φέρουν οι συντάκτες.
Τον Μάιο του 2006, στο πλαίσιο της διαδικασίας για την κατάρτιση του Εθνικού Προϋπολογισμού για το 2007, το Υπουργείο Οικονομικών κοινοποίησε μία σειρά γενικών κατευθύνσεων, προκαλώντας την έντονη αντίδραση του συνδικαλιστικού κινήματος. Παρουσιάζονται συνοπτικά οι θέσεις της κυβέρνησης, καθώς και οι θέσεις των συντεχνιών και των εργοδοτικών οργανώσεων.
Στις 19 Μαίου 2006, το Υπουργείο Οικονομικών σε σχετική εγκύκλιο προς τους γενικούς διευθυντές των Υπουργείων, το Γραφείο Προγραμματισμού και τον Γενικό Λογιστή του Κράτους κοινοποίησε μία σειρά αποφάσεων και κατευθυντήριων γραμμών αναφορικά με τη διαδικασία κατάρτισης και υποβολής του Εθνικού Προϋπολογισμού για το 2007. Στο πλαίσιο των έξι κυριότερων γενικών κατευθύνσεων όπως αυτές εγκρίθηκαν από το Υπουργικό Συμβούλιο στις 3 Μαίου 2006, την έντονη αντίδραση του συνδικαλιστικού κινήματος προκαλεί η κατευθυντήρια γραμμή που αφορά στη «μη δημιουργία νέων θέσεων ή αναβάθμιση υφιστάμενων θέσεων κατά το 2007 και τη διατήρηση του συνολικού αριθμού των μονίμων και εκτάκτων κρατικών υπαλλήλων στα επίπεδα του 2006, ή ακόμα τη μείωση του όπου είναι δυνατό». Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Οικονομικών, το σύνολο των εργαζομένων στη Γενική Κυβέρνηση ανέρχεται σε περίπου 52.000 άτομα και σε περίπου 62.000 με τη συμπερίληψη των Ημικρατικών Οργανισμών, ήτοι 15% και 18% αντίστοιχα επί του συνόλου της απασχόλησης. Σύμφωνα με την ίδια πηγή, ο αριθμός των έκτακτων κρατικών υπαλλήλων ανέρχεται σε περίπου 3.500 εργαζόμενους, οι οποίοι απασχολούνται αποκλειστικά στη Γενική Κυβέρνηση.
Οι συνδικαλιστικές οργανώσεις ΣΗΔΗΚΕΚ-ΠΕΟ και ΟΗΟ-ΣΕΚ αφού μελέτησαν το θέμα της εγκυκλίου του Υπουργείου Οικονομικών, σε κοινή ανακοίνωση που εξέδωσαν στις 30 Μαίου 2006, αναφέρουν ότι η εφαρμογή του «Μορατόριουμ» προσλήψεων για περισσότερο από 10 χρόνια, δημιούργησε εργαζόμενους πολλών ταχυτήτων, όπως οι χιλιάδες απασχολούμενοι σε έκτακτη βάση, καθώς και όλοι όσοι εργάζονται με άλλες μορφές ευέλικτης απασχόλησης (π.χ. συμβόλαια με μίσθωση εργασίας), οι οποίοι δεν έχουν συλλογική σύμβαση και δεν απολαμβάνουν τα βασικά εργασιακά δικαιώματα.
Σύμφωνα με την άποψη των ΠΕΟ και ΣΕΚ, η απαγόρευση στελέχωσης των οργανισμών με μόνιμο ή έκτακτο προσωπικό, καθώς και η εκ των προτέρων έγκριση για τη στελέχωση των οργανισμών αυτών, οδηγεί στις ακόλουθες παρενέργειες:
• Δημιουργεί αθέμιτο κρατικό παρεμβατισμό στο θεσμό των ελεύθερων διαπραγματεύσεων.
• Αναστέλλει την εφαρμογή προνοιών συλλογικών συμβάσεων.
• Απαγορεύει στα διοικητικά/ δημοτικά συμβούλια να διαπραγματεύονται σχετικά αιτήματα.
• Υποχρεώνει τους οργανισμούς να αγοράζουν υπηρεσίες από τρίτους για κάλυψη των μόνιμων υπηρεσιακών αναγκών, κάτι που οδηγεί στην απορύθμιση των εργασιακών σχέσεων.
Στο πλαίσιο αυτό, οι συντεχνίες αποφάσισαν όπως προβούν στις παρακάτω ενέργειες:
1) Καλούν τους εργαζόμενους να αντιδράσουν άμεσα, δυναμικά και χωρίς προειδοποίηση, όποτε ο οργανισμός τους επιχειρεί την αγορά υπηρεσιών για την κάλυψη μόνιμων υπηρεσιακών αναγκών.
2) Ειδικά για τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) όπου το στοιχείο του παρεμβατισμού είναι ιδιαίτερα έντονο, καλούν τα Δημοτικά Συμβούλια όπως εφαρμόσουν όλα τα συμφωνηθέντα μέχρι στις 15 Ιουνίου 2006. Στην αντίθετη περίπτωση, ως πρώτη αντίδραση, προειδοποιούν ότι θα καλέσουν τους εργαζόμενους να αντιδράσουν με δίωρη παγκύπρια στάση εργασίας που θα πραγματοποιηθεί στις 15 Ιουνίου 2006, από τις 11.00 μέχρι τις 13.00.
3) Ζητούν από τις ηγεσίες των συνδικαλιστικών οργανώσεων ΠΕΟ και ΣΕΚ όπως επιδιώξουν χωρίς άλλη καθυστέρηση συνάντηση με τον Υπουργό Οικονομικών προκειμένου να πεισθεί η κυβέρνηση να διαφοροποιήσει την απόφαση της.
Εκ μέρους των εργοδοτικών οργανώσεων έντονη είναι η αντίδραση της Ομοσπονδίας Εργοδοτών και Βιομηχάνων (ΟΕΒ). Ειδικότερα, η ΟΕΒ καταδικάζει τόσο τις απειλές των συντεχνιών ΠΕΟ και ΣΕΚ, όσο και την απαρχαιωμένη νοοτροπία από την οποία διακατέχονται. Σύμφωνα με την άποψη της ΟΕΒ, τα κυπριακά συνδικάτα υιοθετούν μία αναχρονιστική στάση τη στιγμή μάλιστα που σε ολόκληρη την Ευρώπη εμπεδώνεται η αντίληψη της συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (public-private-partnership) προς όφελος των εθνικών οικονομιών. Στο πλαίσιο αυτό, η ΟΕΒ καλεί τα κυπριακά συνδικάτα να εγκύψουν στα προβλήματα του κλάδου και να συνεργαστούν με την Κυβέρνηση και τις Διοικήσεις των Ημικρατικών Οργανισμών προκειμένου να βελτιωθεί η αποδοτικότητα και αποτελεσματικότητά τους. Προς την ίδια κατεύθυνση, η ΟΕΒ καλεί την Κυβέρνηση να διατηρήσει την ορθή απόφαση που πήρε αγνοώντας τις απειλές και τις πιέσεις των συνδικάτων, δεδομένου ότι μία διαφορετική απόφαση θα θέσει σε κίνδυνο την πορεία ένταξης της Κύπρου στη ζώνη του ευρώ με καταστροφικές συνέπειες για το σύνολο της εθνικής οικονομίας.
Σύμφωνα με ανακοίνωση της Κυβέρνησης, η οποία δημοσιοποιήθηκε στις 31 Μαίου 2006 υπό μορφή απάντησης στην ανακοίνωση των ΠΕΟ και ΣΕΚ, η σχετική εγκύκλιος δεν επηρεάζει καθόλου την διαδικασία προαγωγών, ούτε και την διαδικασία πλήρωσης των υφιστάμενων κενών θέσεων, οι οποίες ανέρχονται σήμερα σε περίπου 3.500. Η εγκύκλιος αναφέρεται εξ ολοκλήρου στην ανάγκη μη δημιουργίας πρόσθετων θέσεων, πράγμα που δεν επηρεάζει κατά την γνώμη της, με οποιονδήποτε τρόπο, τα κεκτημένα δικαιώματα και συμφέροντα των υπαλλήλων. Επισημαίνεται δε, ότι οι αριθμοί των θέσεων εργασίας που δημιουργούνται στο δημόσιο τομέα, ιδιαίτερα υψηλοί σε σύγκριση με τις άλλες χώρες μέλη της ΕΕ, είναι αποτέλεσμα των αναγκών που υπάρχουν και συνεπώς δεν μπορούν ν’ αποτελούν αντικείμενο διαπραγματεύσεων με τις συνδικαλιστικές οργανώσεις. Επιπρόσθετα, η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας συντελείται με βάση τις οικονομικές δυνατότητες του Κράτους, οι οποίες με τη σειρά τους εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τα υφιστάμενα έσοδα του Κράτους. Στο πλαίσιο αυτό, ο ρόλος του Κράτους δεν είναι να δημιουργεί θέσεις στη Δημόσια Υπηρεσία αλλά να δημιουργεί τις συνθήκες οικονομικής ανάπτυξης μέσω της οποίας θα δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας στην αγορά και θα διασφαλίζονται συνθήκες πλήρους απασχόλησης στην οικονομία.
(Ευαγγελία Σουμέλη, ΙΝΕΚ/ΠΕΟ)