Idąc z duchem czasu: najnowsze praktyki i przepisy w zakresie rokowań zbiorowych

Rokowania zbiorowe mają zasadnicze znaczenie dla społecznej gospodarki rynkowej UE i mogą odegrać ważną rolę w dostosowaniu gospodarki do zmian. Ma to szczególne znaczenie dla długoterminowych wyzwań, takich jak transformacja cyfrowa, starzenie się siły roboczej i zmiana klimatu, w przypadku których rokowania zbiorowe mają duży potencjał generowania innowacyjnych praktyk i przepisów w negocjacjach między pracodawcami a przedstawicielami pracowników.

Z ustaleń wynika, że innowacje w rokowaniach zbiorowych mają zazwyczaj charakter stopniowy i ograniczony, obejmując głównie aktualizację procesów i tematów w odpowiedzi na zmiany. Partnerzy społeczni mogą zatem wykorzystać rokowania zbiorowe jako sposób na opracowanie nowych praktyk.

Transformacja cyfrowa jest jedną z najważniejszych sił napędowych zmian w rokowaniach zbiorowych – przepisy regulujące telepracę są już szeroko stosowane, a przepisy dotyczące wdrażania technologii w miejscu pracy stają się coraz powszechniejsze.

Ponieważ zmiany technologiczne mają bezpośredni wpływ na umiejętności i wymogi w zakresie zatrudnienia, rokowania zbiorowe w coraz większym stopniu dotyczą zmiany kwalifikacji poprzez politykę szkoleniową. W niektórych przypadkach rokowania zbiorowe przewidują przyszłą reorganizację i łagodzenie skutków utraty miejsc pracy. Przepisy dotyczą również problemu niedoborów siły roboczej, które stają się coraz powszechniejsze.

Silne instytucje, wykwalifikowane podmioty i wspólne postrzeganie wyzwań w danym sektorze lub przedsiębiorstwie mają zasadnicze znaczenie dla ułatwienia stosowania innowacyjnych praktyk i przepisów w negocjacjach zbiorowych. Szczególnie ważne są wcześniejsze osiągnięcia w zakresie współpracy, przejawiające się w zdolności do zawierania układów zbiorowych.