Industrial relations and social dialogue
Abstract
Na een voorzichtige loonronde voor 2021 zijn de nominale minimumlonen voor 2022 aanzienlijk gestegen naarmate de negatieve gevolgen van de pandemie afnamen en de economieën en arbeidsmarkten verbeterden. In dit verband hebben 20 van de 21 EU-lidstaten met wettelijke minimumlonen hun tarieven verhoogd. In de Midden- en Oost-Europese lidstaten was er sprake van een aanzienlijke verhoging in vergelijking met de lidstaten van vóór de uitbreiding, terwijl de grootste stijging zich in Duitsland voordeed. Wanneer echter rekening wordt gehouden met de inflatie, is het minimumloon in slechts zes lidstaten in reële termen gestegen.
Als de huidige inflatietrends aanhouden, zullen de minimumlonen in 2022 in alle landen in reële termen nauwelijks stijgen. Aanzienlijke verliezen in de koopkracht van minimumloners zullen waarschijnlijk het beeld bepalen, tenzij de nodige beleidsmaatregelen worden genomen om dit probleem aan te pakken. De procedures voor de vaststelling van het minimumloon en de desbetreffende wetgeving in de EU zijn grotendeels ongewijzigd gebleven of voor 2022 slechts licht aangepast.
Key findings
Hoewel de minimumlonen tussen 1 januari 2021 en 1 januari 2022 in nominale termen aanzienlijk zijn verhoogd, betekent dit gezien de stijgende inflatie in de praktijk niet dat de levensstandaard is gestegen. In dezelfde periode zagen werknemers met een minimumloon in 15 van de 21 lidstaten met wettelijke minimumlonen hun loon in reële termen dalen.
Als de huidige inflatietrends doorzetten, zullen de minimumlonen in 2022 in alle landen in reële termen nauwelijks stijgen en zal een aanzienlijk koopkrachtverlies van mensen met een minimumloon een dominant thema worden, tenzij dit in de loop van het jaar wordt opgevangen door aanvullende verhogingen van het minimumloon of andere steunmaatregelen voor laagbetaalde werknemers. Landen met automatische indexeringsmechanismen, zoals België, Frankrijk en Luxemburg, hebben de lonen sneller aan de inflatie aangepast; aanvullende verhogingen kunnen echter ook ad hoc worden doorgevoerd, zoals in Griekenland.
In het licht van de voorgestelde EU-richtlijn betreffende toereikende minimumlonen hebben enkele lidstaten het accent in het debat hierover inmiddels verschoven en bereiden zij wijzigingen voor op gebieden zoals het vaststellen van de criteria voor loonvorming of het verhogen van de lonen overeenkomstig de in het voorstel genoemde “internationale referentiewaarden”. Duitsland heeft bijvoorbeeld besloten het minimumloon in oktober 2022 te verhogen tot 12 EUR per uur, of ongeveer 60 % van het mediane loon.
Uit nieuwe bevindingen blijkt dat alleen in Denemarken, Letland en Noorwegen inhoudelijke discussies tussen nationale actoren worden gevoerd over de vraag hoe collectieve onderhandelingen kunnen worden bevorderd en de cao-dekking kan worden vergroot. Het opstellen van actieplannen ter bevordering van collectieve onderhandelingen is een belangrijk aspect van de nieuwe EU-richtlijn betreffende toereikende minimumlonen en zal een essentiële vereiste voor de lidstaten zijn.
Minimumlonen kunnen een doorslaggevende rol spelen bij het verminderen van loonongelijkheid. Zo is bijvoorbeeld gebleken dat het effect van de verhoging van het minimumloon met 22 % in 2019 in Spanje heeft geleid tot de grootste vermindering van loonongelijkheid in de EU27-lidstaten in datzelfde jaar. Dit was waarschijnlijk een gevolg van de verhoging van het minimumloon, die de grote loonongelijkheid in Spanje heeft tegengegaan – een kloof die in het jaar vóór de verhoging was gegroeid.
The report contains the following lists of tables and figures.
List of tables
Table 1: Gross statutory minimum wages, 21 EU Member States, 2021 and 2022 compared
Table 2: Change in monthly minimum wages (%) in collective agreements for 10 low-paid jobs, in nominal terms, 1 January 2020–1 January 2022
Table 3: Addressing low pay in collective bargaining in countries without statutory minimum wages
Table 4: Changes to minimum wage regulations in 2021 for 2022
Table 5: Setting of statutory minimum wages for 2022 in countries where the social partners did not reach an agreement
Table 6: Policy debates on changes to mechanisms for minimum wage setting
Table 7: From minimum to living wage policies – new developments in 2021 and early 2022
Table 8: Plans to increase minimum wages to bring them closer to median wages
Table 9: Changes in policies affecting net take-home pay
Table 10: Influence of proposed EU policy on national minimum wage setting
Table 11: Latest research on minimum wages in the EU, published in late 2020 and 2021
Table A1: Monthly equivalised basic pay rates from the largest collective agreements covering 10 low-paid jobs, January 2021 and January 2022 (national currencies)
Table A2: Monthly equivalised basic pay rates from the largest collective agreements covering 10 low-paid jobs, January 2022 (€)
Table A3: Change in monthly minimum wages in collective agreements, in real terms and in national currencies, between 1 January 2021 and 1 January 2022, for 10 low-paid jobs (%)
List of figures
Figure 1: Proportion of EU employees earning close to the minimum wage (%), by sociodemographic and employment characteristics, EU, 2018
Figure 2: Hourly minimum wages (€), 21 EU Member States, 2022
Figure 3: Year-on-year change in inflation rates (%), Member States, 2021 and 2022
Figure 4: Monthly evolution in inflation, by category, EU, January 2020–April 2022
Figure 5: Changes in minimum wages in real terms (%), 21 EU Member States, January 2021–January 2022
Figure 6: Minimum wages in nominal and real terms (€), Belgium, January 2020–May 2022
Figure 7: Collectively agreed average and median monthly wages (€) in 10 low-paid jobs, January 2022
Figure 8: Change in average monthly minimum wages (%) set in collective agreements for 10 low-paid jobs, in nominal and real terms, 1 January 2020–1 January 2022
Figure 9: Minimum wage setting for 2022 and the role of the social partners
Figure 10: Evolution of average wages by wage quintile, Spain, 2009–2019
Figure 11: Relative change in average wages (%) by wage decile, Spain, 2018 and 2019
Figure 12: Relative change in wage inequality (%), EU Member States, 2018 and 2019
Figure 13: Relative change in average wages (%) by employees’ sociodemographic and employment characteristics, Spain, 2018 and 2019
Figure 14: Relative change in average wages by wage decile, and change in wage inequality, Spain, 2019 (%)
Figure A1: Changes in minimum wages in real terms, selected EU Member States by group, January 2020 to January 2022
- Number of pages
-
76
- Reference nº
-
EF22040EN
- ISBN
-
978-92-897-2266-7
- Catalogue nº
-
TJ-AS-22-001-EN-N
- DOI
-
10.2806/754979
- Permalink
Listen to our Eurofound Talks podcast on minimum wages
In episode 7 of our Eurofound Talks podcast series, we speak with Senior Research Manager Christine Aumayr-Pintar on the importance of minimum wages in the EU, different processes in place, the latest EU developments in ensuring adequate minimum wages, and the growing issue of inflation for low-wage earners.
Cite this publication
Eurofound (2022), Minimum wages in 2022: Annual review, Minimum wages in the EU series, Publications Office of the European Union, Luxembourg
Related publications
Publication series
